Ermenistan-Türkiye sınırını Arpaçay (Ahuryan) Nehrinden geçerek dikkatleri, geçtiğimiz yıl Ermenistan ile Türkiye arasında Zürih’te imzalanan protokollere çeken Güçlü Türkiye Partisi (GTP) Genel Başkanı Tuna Bekleviç Ermenistan ile Türkiye arasındaki sınır kapısının açılması için kurulan dostluk grubunun üye sayısının bir hafta içerisinde bine ulaştığını ifade etti.

Dostluk grubunu meydana getiren her iki tarafta onlarca sivil toplum örgütünün bulunduğunu belirten Bekleviç sınırın her iki yakasında sivil diplomasi yürüttüklerini ifade etti. Bekleviç “Türk ve Ermeni gençler artık sınırlar arkasına saklanmıyor. Cesurca ortaya çıkıp artık bu sınır kapısını açın diye haykırıyor. 31 maddelik bir acil eylem planı hazırladık. 28 Ekim tarihinde ekibim ile beraber bizzat Erivan’a gideceğim. Erivan’da yüz kişilik uluslararası ortak basın toplantısı düzenleyerek önerilerimizi Ermenistan kamuoyu ile paylaşacağız. Bu toplantı akabinde Ermenistan Dış İşleri Bakanı Sayın Eduart Nalbaltyan’dan randevu talep ederek önerilerimiz hakkında yorumlarını rica edeceğiz. Ermenistan toplumunun konu hakkındaki görüşlerini dikkate alarak Dış İşleri Bakanımız Ahmet Davutoğlu’ndan randevu talep edeceğiz. Dış İşleri Bakanlarından sonra Başbakanlara ve Cumhurbaşkanlarına gideceğiz. Her iki tarafta da çalınmadık kapı bırakmayacağız. Bu dostluk grubunun bir başkanı veya yönetimi yok. Bu dostluk grubunun gerçek sahibi çalınmış geçmişine isyan eden barış ve kardeşlik içerisinde yaşayacakları ortak bir gelecek talep eden Türk ve Ermeni gençlerdir.” dedi.

SİVİL DİPLOMASİ İKİNCİ ZÜRİH GİRİŞİMİDİR

Ermenistan ile Türkiye arasında Zürih’te imzalanan protokollerin bir yıl geçmiş olmasına rağmen hayata geçmemiş olmasını sivil çabalarının yetersiz kalmasına bağlayan Bekleviç “Sivil diplomasi girişimi ikinci Zürih sürecini başlatmıştır. Bu süreci başlatan dostluk grubu her geçen gün güçlenmektedir. Bir hafta içerisinde bin kişiye ulaştık. Grubumuz her iki tarafta da son derece kararlıdır. En kısa zamanda açılacak sınır kapısı çalışmalarımızın ilk gerçek meyvesi olacaktır.” dedi.

31 MADDELİK ACİL EYLEM PLANI

Bekleviç 28 Ekim’de Ermenistan’a götüreceği öneriler paketinin geçtiğimiz Mart ayında Erivan’da 40 sivil toplum örgütü ile görüşmeler ve İstanbul’da organize edilen ortak toplantı sonrasında şekillendiğini belirtirken Kars ve Erivan’da dostluk grubuna bağlı karşılıklı kültür merkezleri kurmayı hedeflediklerini ifade etti.

-Seçimle işbaşına gelen Türkiye ve Ermenistan hükümetleri, Ermenistan-Türkiye ilişkileri konusunda sürekli olarak kamuoyunu bilgilendirmelidirler.

-İlişkilerin normalleşmesi sürecinde Ermenistan ve Türkiye’deki muhalifler yapıcı bir rol oynamalıdırlar.

-Türk ve Ermeni sivil toplumları, Türkiye - Ermenistan ilişkilerindeki etkili rollerini devam ettirmelidirler.

-Ermenistan ve Türkiye’de muhalefet ve hükümetler arasında ikili ilişkiler özelinde daha çok diyalog fırsatı aranmalıdır.

-Türk ve Ermeni siyasi partileri, Türkiye - Ermenistan ilişkileri konusunda programlarında net olmalıdırlar.

-Türkiye ve Ermenistan parlamentoları arasında dostluk grubunu da içeren ilişki kurulmalıdır.

-Türkiye ve Ermenistan ilişkilerinde olumlu katkısı olan iş örgütleri güçlendirilmelidir.

-Ermenistan ve Türkiye’deki belediyeler arasında kardeşlikler kurulması teşvik edilmelidir.

-Türkiye ve Ermenistan hükümet ajansları tarafından kültürler arası projeler desteklenmelidir.

-Erivan ve İstanbul arasındaki direk uçak seferleri artırılmalı ve bayrak taşıyan uçaklar bu rotada direk uçuşlara başlamalıdırlar.

-Sınırın açılmasının, Azerbaycan- Ermenistan ilişkilerinde Türkiye’ye daha aktif bir rol yükleyeceği vurgulanmalıdır.

-Türkiye, Ermenistan ve Azerbaycan Dağlık Karabağ sorununun barışçıl çözümünde yapıcı bir rol oynama konusunda kararlılıklarını vurgulamalıdırlar.

-Bölgesel işbirliğinde, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü’nün rolü belirtilmelidir.

-Ermenistan ve Türkiye hükümetleri Dağlık Karabağ sorunu hususunda, şu anda Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilâtı Minsk Grubu çerçevesinde kesintisiz devam eden müzakerelerde bir anlaşmaya varmalıdırlar.

-Türkiye ve Ermenistan işbirliği NATO çerçevesi dahilinde kurulup geliştirilmelidir.

-Sınır; sel, yangın, deprem ve diğer doğal afet halleriyle acil durumlarda açılmalıdır.

-Ermenistan ve Türkiye’deki üniversiteler tarafından Ermenice ve Türkçe dillerinin öğrenilmesi teşvik edilmelidir.

-Her iki ülkede de diplomatik ilişkilerin kurulması beklenmeden, üniversite diplomalarının akreditasyonu sağlanmalıdır.

-Türkiye ve Ermenistan medyaları, Ermenistan- Türkiye ilişkilerine dair siyasi olmayan yayınlara daha çok zaman ayırmalıdır.

-Türkiye ve Ermenistan toplumları arasındaki kültürel ortaklıkları vurgulayan kültürel aktiviteler desteklenmelidir.

-Tarihi ve dini mekanların restorasyonları ve yeniden inşaları Ermenistan ve Türkiye hükümetleri tarafından yapılmalıdır.

-Siyasi partilerin gençlik kolları ve gençlik örgütleri arasındaki işbirliği teşvik edilmelidir.

-Türkiye ve Ermenistan arasında sınır ötesi üniversite programları başlatılmalıdır.

-Ermenistan ve Türkiye gençliğini bir araya getirmeye yönelik Internet sayfaları ve sosyal ağlar kurulmalıdır.

-Olumsuz önyargıların ve fikirlerin ortadan kaldırılması için Türkiye ve Ermenistan toplumları arasındaki çalıştaylara olanak tanınmalıdır.

-Ermenistan ve Türkiye’de karşılıklı olarak diğer ülkenin onuruna Türk ve Ermeni yılı ilan edilmesi değerlendirilmelidir.

-İlgili (yerel ve ulusal) kulüpler tarafından ortak spor aktiviteleri düzenlenmelidir.

-Ermeni Diasporası’nın aynı zamanda bir ‘Anadolu Diasporası’ olduğu düşüncesiyle Ermeni Diasporası ve Türkiye arasında ilişkiler geliştirilmelidir.

-Okul kitapları yeniden yazılırken; ‘öteki’ algısına ve önyargılara dair saldırgan sözcüklerin kullanılması yasaklanmalıdır.

-Ermeni hükümetince Ermenistan’daki Cami ve Türk hükümetince Türkiye’deki (Dvin ve Ani) belli başlı Ermeni kiliseleri onarılmalıdır.

-Gümrü ve Kars arasındaki bir tren yolunun Türkiye ve Ermenistan halklarını birbirine bağlayacağı göz önünde bulundurulmalıdır.