Çelik, 2013 beklentilerini açıkladı
Ticaret Borsası Başkanı İsmet Çelik, il genelinde yaşanan kuraklık, ot ve saman fiyatları, hayvan borsasındaki durum ve 2013 yılından beklentileri açıkladı.
09 Mart 2013 Cumartesi 07:37

Çelik şunları söyledi:
HAVA KOŞULLARI BU SENE İYİYİ GÖSTERİYOR
2013 yılında yöremize ve Türkiye’mize hayırlı uğurlu olmasını diliyorum. Bu hususta siyasi gelişmeler olsun ekonomik gelişmeler olsun Türkiye’nin hayrına olacağı kanaatindeyim. Tarım ve hayvancılık konusunda geçen yılın kuraklığı hakikaten hayvancılığa büyük zarar verdi. Hava iklimi bu sene iyiyi gösteriyor. Hava şartlarının iyi olmasıyla tarımda bir gelişmenin iyileşmenin olacağı kanısındayım. Hayvan hastalıkları geçmişten bu yana işlimizde besiciye, üreticiye büyük oranda zarar vermektedir.
HAYVAN HASTALIKLARI MEKANDA ETKİSİNİ GÖSTERİYOR
Biz diyoruz ki hayvan hastalıkların önüne geçilebilmesi için geniş alanda biliyorsunuz ki hayvanlarımız yayla da meralarda otluyor. Köyler birbirinden çok uzak, durum böyle olunca hayvan hastalıkları yayılır. Nasıl yayılır? Biz diyoruz ki gelin merkezi köylerde birer tane hayvan sağlık şubesi açalım. Orada bir veteriner, sağlık teknisyeni, suni dölleme teknisyeni aynı yerde görev yapsın böylelikle hastalıklar yayılmadan önlensin. Merkezi köylerde kazalarda zaten veteriner var. Fakat iki üç köyün birleştirilip tek merkezden müdahale yapılması sağlığa tarıma öncelikle girişimler yapılması gereklidir. Hayvan hastalıklarının önüne geçileceği kanaatindeyiz.
HAYVAN HASTALIKLARININ ÖNÜNE GEÇİLMELİDİR BU DA SAĞLIK ŞUBELERİNİN AÇILMASIYLA OLUR
Eğer bir köyde hayvan hastalığı varsa ilk olarak o şubenin haberi olur. O şube gerekli önlemi alır. Suni dölleme de durum yine aynıdır. Teknisyenin müdahalesi tarımda da çok önem taşır. Merkezlerde ki teşkilatlar yeterli değil. İlimiz 384 köy, 7 kazası var, malum bir vilayetteki merkezdeki veterinerlik hizmeti buralara kafi gelmiyor. Hastalığın önüne geçilmesi Türkiye için güzel olacak. Bir şap hastalığının ya da başka bir hastalığın Türkiye’ye verdiği zarar yüzde 30 ette, yüzde 30 sütte zarar veriyor. Durum böyle olunca tüketici olsun üretici olsun herkese büyük oranda zarar veriyor. Bu hususta bazı değişiklik yapılması gerekiyor. Plan ve projelerin değişmesi gerekiyor, bazı düzenlemelerin getirilmesi gerekiyor. İnşallah gerekli yerler bu konuda ne yapılması gerekiyorsa yapar da üretici olsun tüketici olsun bundan zarar görmez.
ŞAP TÜRKİYE’Yİ HÇ TERK ETMİYOR
Şap hastalığı Türkiye’yi hiç terk etmiyor. Brucella ve dahası en kötü olan veba hastalığı var, bunlar özellikle veba hastalığı çok eskide iki defa görüldü. Ama önlemler alınırsa bu hastalıklar giderilir. İlimiz dışında başka yerlerde mekan sınırlı olduğundan hayvanlara müdahale etmek daha kolaydır. Ama bu gibi yayla ve mera besiciliğinin yapıldığı yerde durum zordur. Düşünüm Iğdır’dan bir hayvan kalkıp Kars’ın yaylasın geliyor, ya da Artvin’den bir hayvan geliyor Kars’ın meralarına durum böyle olunca hayvanlar birbirine karışır ve hastalıklar artıyor.
ŞEHRİN İMARI PLAN VE PROJESİ İYİ DÜZENLENMELİDİR
Bunun tek önemi sağlık şubeleri kurulmalıdır. Hayvan borsasının satış şubesinin yerinin yapılabilmesi için ilk tedbiri ben yaptım ve uzun zamandır üzerinde çalışıyoruz. Çevre yolu kenarında 52 bin metrekare etrafı 2 metre etrafı taş duvarlarla çevrili çevresinde iki hizmet binası olan güzel bakımlı bir yere aldık. Bakanlıkta buraya onay verdi. Fakat eski il tarım müdürü ve belediye başkanı yok orası olmaz dedi. Orası havaalanına yakın insanlara kokusu gider. Havaalanına 5 km uzaklığı var. İnen binen rahatsız olur burası olmaz. İzin vermiyoruz dedi ve izin vermediler. 10 senedir belemedeydi, bundan önceki belediye başkanı tarafından temelleri atıldı şimdiki belediye başkanı da aldı bunu yaptı tamamladı.
Orası protokol yolun üzeri, ikincisi şehre giriş çıkışlar noktasında hemen yakınında sebze hali ve bitişiğinde de otobüs terminali var. O yöre de otel ve açık cezaevi var. Bu kadar masraf yapılarak inşa edilen yer ne kadar orda kalacak bilemiyoruz. Ama benim fikrim o orda uygun bir yer olmamıştır. Bir iki sene sonra yeni bir yer bulmak zorunda kalacaklar. Şehrin imarında görev üstlenen kişi plan ve projeleri uygun yapmazsa o şehir zarar görür.
KARS İÇİN EN İYİ YATIRIM YEŞİL ALANLAR OLUŞTURMAKTIR
Kars 1920’de alınmış, iki tane yeşil alan var. Bunlardan birisi çocuk bahçesi millet bahçesidir. Şehir planını yapanlar subatan yolu olsun başka yerler olsun halen yeşil alan yapılmamış. Oysa gidin başka yerlere yapılan beton yığınları kadar orada yeşil alan tespit edilmiş ve yapılmış. Fethiye cami yanındaki eski devlet hastanesinin kaldırılıp yerine yeşil alan yapılması Kars için en iyi yatırımdır. Burayı yeşil alan park yapın, insanlar burada dinlensin bu da şehir insanın hava almasıdır.
HARP MÜZESİ KARS’TA DİZAYN EDİLMELİDİR
Kars’ta 36 tane tabya var. Bunlar çok tarihi ve eskidir. Acaba bu kadar para neden bunlara harcandı. Bunların 30 tanesi kale civarındadır. Oralara buralara orman alan yapılacağına buraya yoğunlaşıp burayı yeşil alan yapmak gerekir. Kars’ta ticaretin gelişmesi için çevre düzenlemesi, alt yapı sorunun ve daha birçok etkenlere göz atılmalı çalışmalar yapılmalıdır. Şehitlik de bu tabyalardan biridir. Bu şehitlik daha sonra abide yapıldı. Biz dedik ki harp müzesi yapılsın, bütün tarihi kaynaklar burada toplansın Kars tarihini andırsın şehitler anısına çok güzel olur. Restorasyon çalışması yapılarak, dizayn edilirse güzel olur.
GÜZEL GELİŞME SAMAN FİYATLARI DÜŞTÜ
Saman 1-100 liradan gidiyordu, şimdi 750 lira bunun 500 halk 250 devlet desteği yani yarı yarıya oldu. Hayvan satışını da etkiledi adam hayvanına bir fiyat veriyor kendisine o fiyat verilmeyince besini de var artık satmıyor bu durumda. Saman fiyatı yarı yarıya düştü. Hayvan fiyatları düştü ama kasaplarda fiyatlar aynıdır. Bu konuda üretici ile besicinin bir etkisi yok. Bu iş aracının işidir. Aracı et gider kombineden 12 liraya alır, 25- 30 liraya çeşitlendirerek satıyor. Kıymayı en düşük 20 liraya veriyor, burada aracı karlı oluyor.
Kars ekonomisi tamamen hayvancılığa dayalıdır. Ne meyve, pamuk, buğdayımız var ki satalım elimize sıcak para geçsin. Sadece canlı hayvan alınacak satılacak sıcak para ele geçecek. Kars’ı kurtaracak olan canlı hayvancılıktır. Kars esnafı da bundan payını alıyor. 2011 de Kars’tan 136 bin metropol şehirlere hayvan nakli yapıldı. Bu hayvanların parası Kars’a girdi bu satış olmasa ne olacak.
DSİ KAYNAKLARI HAYVAN VE TARIM NOKTASINDA ÇOK ÖNEMLİDİR
Kars’ta hayvancılığın gelişmesi için Kars barajı Bayburt barajı Arpaçay barajı bunun en önemli tarafı DSİ tarafından hayvancılığa gelir. DSİ hayvancılık noktasında çok yararlıdır. DSİ kaynakları olmayan bir ilde bölgede hayvancılığın gelişmesi mümkün değil. Çünkü tarım ve hayvancılık kardeştir. Bunlar beraber yürür. Bu ikisi eşdeğer olup DSİ’nin hem hayvana hem de tarıma katkı sağlamalıdır.
BÖLGEYE YATIRIM YAPILRSA HERŞEY DAHA GÜZEL OLUR
Kars’ta hayvancılığa çeşitli destekler veriliyor. 6. bölge olmuş olmasına rağmen herhangi bir yatırım görülmüyor. Bunun sebebi buraya yatırım yapılmıyor. Buraya yatırım yapılsa her şey daha iyi olur. Diyoruz ki dağ köylerinde oturan vatandaşlara 10 keçi, diğer civarlara 20-30 damızlık düve verin. Ve 3 kişiyi de kefil kılsın hükümetimiz. Köylü köyünde süt sığırcılığı kooperatifini kursun. Hijyenik sütünü toplasın, aracıya tefeciye satmadan açık artırma usulü ile ve borsaya satsın ve parasını peşin alsın. Kooperatif üyeleri sütten de yararlansın. Bu hayvanların kulağında 5 yıl satılamaz yapılsın bu hayvancılık şartlar iyi olduğu sürece hayvancılık çok iyi olur.