Dinçer AKTEMUR

Nisana kadar balıkçılar buzların üstünde balıklarını avlayacak, çocuklar kızaklarla kayacak, paten yapacak. Turu 20 liraya atlı kızakla göl gezileri düzenlenecek. Ardahan’a 55, Kars’a 70 kilometre uzaklıktaki göle yolu düşen meraklı gezginleri Türkiye’nin diğer bölgelerinde tanık olamayacakları farklı bir yaşam, farklı güzellikler bekliyor.Çıldır Gölü’nün üzeri, her yıl aralık sonuna doğru buz tutardı. Koca göl, bu kış erken gelen soğuk hava dalgasına direnemedi. Hava sıcaklığının 27 Kasım gecesi sıfırın altında 20 dereceye düşmesiyle buz tutmaya başladı. Geceler boyunca yine aslan gibi kükredi. Mehtapta göl manzarası seyretmek, buzların homurtusunu dinlemek isteyenler otomobillerine atlayıp göl kıyısına geldi. Yüzey tamamen donunca sandallar ve balıkçı motorlarına veda edildi. Atlı kızaklar koşuldu... Buzun kalınlığını denemek için gölün kıyılarında test yarışları yapıldı.

Giderek buz kalınlığı 80 santimetreye kadar ulaştı. Sezonun açıldığını Türkiye’ye ilan etmek isteyen göl halkı kameraların önünde otomobille gölü turladı. Ardından gölün balıkçıları kazma ve küreklerini omuzlarına attı. Önce korkarak, sonra güvenle buzların üstüne çıktı.. Sabahın erken saatlerinden itibaren buz üzerinde Eskimolar gibi delik açtılar. Bu deliklerden ağları bıraktılar.

BALIK SAYISI CİNSİ AZALDI

Ertesi günlerde sarkıttıkları ağları çeken balıkçılar, büyük bir hayal kırıklığı yaşadı. Ağlara takılan balıkların ağırlığı bu yıl 5 kiloyu bile geçmedi. Buna neden olarak da Çıldır Gölü’ne 2007 yılında atılan İsrail sazanıydı. Vahşi bir tür olan bu sazan diğer balıkların yumurtalarını, yavrularını yiyor, kendilerine de hayat hakkı tanımıyordu.

Çıldır Belediye Başkanı Nurettin Aygün, göldeki lezzetiyle ünlü sarı balık olmak üzere çok sayıda türün kaybolduğunu söylüyor. Balık türlerini yeniden çoğaltmak için çare aranıyor. Ardahan Üniversitesi ile ortak düzenlenecek çalıştay ilk adım olacak. Bu çalıştay sonucunda ortaya çıkacak fikirler, projeler hayata geçirilecek. Hedef, Çıldır Gölü’ndeki balık cinsleri ve miktarını çoğaltmak.

1,5 AY KALDI

Umutlarını turizme bağlayan yöre halkı, her mevsim ayrı bir güzelliği olan Çıldır Gölü’nün yeterince tanınmamasından şikayetçi. Nisanda buzları çözüldükten sonra da gölün ve çevresindeki doğanın farklı bir güzelliğe kavuştuğunu söylüyorlar. Çıldır, 124 kilometrekarelik alanıyla Doğu Anadolu Bölgesi’nde Van’dan sonra ikinci büyük göl. Van sodalı sularıyla çok az sayıda canlının yaşamasına izin verirken, Çıldır tatlı suyuyla pek çok canlıya yaşam sahası sunuyor.

Çıldır’ın çevresinde otel yok. Bu nedenle kışın turizm faaaliyeti günübirlik. Gölün buz tutan yüzeyinde atlı kızak turuna çıkanlar, Eskimolar gibi balık avlayanlar, doğal pistlerde buz pateni yapanlar, kendilerini şanslı sayıyor. Gölün kıyısındaki tek sosyal tesis Atalay Uzunkaya’ya ait balık restoranı. Meşhur sarı balığını tadanlar bu lezzeti asla unutamıyor.

FOTOĞRAFÇILAR, AKŞAM GÜNEŞİNE BAYILIYOR

Haritaya baktığınızda Türkiye’nin bir ucunda gibi görünse de Çıldır Gölü’ne büyük kentlerden gelmek kolay. Ankara ve İstanbul uçak seferiyle Kars’a gelenler, Türkiye’nin Ermenistan sınırına yakın bir bölgede bulunan göle en geç bir saat içinde varıyor. Fotoğraf meraklılarının büyük ilgi gösterdiği Kısır ve Akbaba dağlarının arasındaki gölde gün batımı bir başka güzel. Günbatımında güzel bir kare fotoğraf yakalayabilmek için ünlü fotoğraf sanatçıları, adeta gölde kamp kuruyor.

FESTİVAL EKSİK OLMUYOR

Buzun aynasıyla güzelleşen göl üzerinde her yıl birkaç festival ya da şenlik düzenleniyor. Ünlü sanatçıların film, ses sanatçıların klip çektiği Çıldır Gölü’ne, televizyon programcıları da büyük ilgi gösteriyor. Özellikle hafta sonlarında atlı kızak yarışmaları, buz hokeyi maçları, olta ile eskimo usulü balık avcılığına çıkanlar görüntüleniyor.

DERİNLİĞİ 42 METRE

Deniz seviyesinden 1959 metre yükseklikteki gölün en derin noktası 42 metre. Birçok dere ve pınardan beslenen gölün tek çıkışı kuzey batısındaki Ermenistan sınırında bulunan Telek Çayı. Kuzeydoğusuna yakın yerlerde birçok ada oluşmuş. Bu adalardan biri de Kuş Adası. Karabatak, balıkçıl, tulumboğaz gibi türler burada barınıyor. Gölün doğu kıyıları, diğer kısımlara göre son derece girintili ve çıkıntılı. Akçakale Köyü ile Doğruyol Köyü arasında büyük bir koy göze çarpıyor. Bu koyların hemen ilerisinde ise Boy Adası, Büyükada ve Kuş Adası gibi küçük adalar görülüyor. Yöre halkı hayvancılık ve balıkçılıkla geçimini sağlıyor. Gölde, tatlı su kefali, sarı aynalı sazan, alabalık, şafak, karabalık ve ıstakoz avlanıyor. Bunlar göle 15 kilometre uzaklıktaki Çıldır ilçesinde, kilosu 4 - 10 TL’den satılıyor.