Dünyanın en güçlü böceği olarak nitelendirilen gergedan böceği (Oryctes Nasicornis) yakalayarak zengin olmak isteyenler çoğaldı. Yurt dışında yüksek fiyatlara alıcı bulduğu belirtilen haberlerin ardından vatandaşlar gergedana benzeyen böcek avına çıktı ve çok sayıda böcek yakaladı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden Prof. Dr. Erol Yıldırım ise gergedan böceği ile ile ilgili haberleri, abartılı ve hayret verici buldu. Prof. Dr. Yıldırım “Gergedan böceği Türkiye’nin her tarafında yaygındır. O kadar yüksek bir değeri de yoktur” dedi.

Erzurum’da kimliğini açıklamak istemeyen bir polis memuru, bulduğu gergedan böceğini kimlere satabileceğini araştırırken Ağrı’nın Taşlıçay ilçesinden isminin saklı tutulmasını isteyen bir vatandaşın gergedan böceği bulması, diğer vatandaşları da harekete geçirdi.

Kars’ın merkeze bağlı Ağadeve Köyünde Murat Ömer Faruk (40), işletmeciliğini yaptığı bakkal dükkanında bulduğu gergedan böceğini sinek ilacı sıkarak yakaladı ve bir şişeye yerleştirdi. Kapağını hava alması için delen ve yanında taşımaya başlayan Faruk, böcekle ingilenenlerin kendisiyle temas kurmasını istedi. Aynı şekilde Iğdır’da bir kamu kuruluşunda memur olarak çalışan Kamber Güzelkaya (47), “Kızım haberlerde böceğin çok değerli olduğunu duymuş. Balkonda gördü, yakaladık, şimdi bir kutuda saklıyorum. İlgilenenler iletişime geçebilir” dedi.

TEMA Vakfı Başkanı, Kars Kafkas Üniversitesi (KAÜ) Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Ali Kırpık, ortaya atılan rakamların uydurma olduğunu, böceklerin bu gidişle soyu tükenebileceği tehlikesi ile karşı karşıya bulunduğunu bildirdi.

Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Entomoloji Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Erol Yıldırım ise gergedan böceği ile ilgili haberleri, abartılı ve hayret verici buldu. Prof. Dr. Yıldırım “Gergedan böceği büyük olduğu için oldukça gösterişli. İnsanlar görünce şaşırıyorlar, değerli olduğunu düşünüyorlar. Oysa gergedan böceği Türkiye’nin her tarafında yaygındır. O kadar yüksek bir değeri de yoktur” diye konuştu.

GERGEDAN BÖCEĞİ İLE GEZİYOR

Kars’ın merkeze bağlı Ağadeve Köyü’nde Murat Ömer Faruk (40), işletmeciliğini yaptığı bakkal dükkanında bulduğu Gergedan böceği ile birlikte geziyor. Yurt dışında yüksek fiyatla satılan böcek türlerinden biri olması sebebiyle koruma altında olan gergedan böceği, dün gece merkeze bağlı Ağadğeve Köyü’nde Murat Ömer Faruk’un bakkal dükkanında bulundu. Devasa büyüklükteki böceğin dükkana girdiğini gören bir vatandaş önce panikledi ardından da böceğin üzerine kaçmaması için sinek ilacı sıktı. İlaçla birlikte sersemleşen böcek olduğu yere yığıldı. Böceği yerden kaldırarak bir masanın üzerine bırakan vatandaşlar yaptıkları incelemede bunun bir gergedan böceği olduğunu anladılar. İnternette de inceleme yaptıkları sırada böceğin 90 bin dolara satıldığını öğrendiler. Bunun üzerine bakkal sahibi Murat Ömer Faruk böceğe sinek ilacı sıkan arkadaşına kızdı ve ardından da böceği suyla yıkayarak kendisine gelmesini sağladılar. 40 yaşındaki Murat Ömer Faruk sabah erken saatte böceği alarak üniversiteye görürdü ve bunun gergedan böceği olduğundan emin oldu. Ardından da gazetecileri ziyaret ederek cep telefonunu da verip gergedanı gelip kendisinden almalarını istedi. Gergedana gözü gibi bakan Faruk, böceği bir şişeye koydu ve kapağı da çivilerle delerek hava almasını sağladı. Murat Ömer Faruk böceği hayata kalması için ağaç köküyle besleyecek.

BU HABERLER GERGEDAN BÖCEKLERİNİN SOYUNU TÜKETEBİLİR

TEMA Vakfı Başkanı, Kars Kafkas Üniversitesi (KAÜ) Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Ali Kırpık, gergedan böceklerinin özellikleri, popülasyonu ve bu böceklerin astronomik rakamlarla rağbet gördüğü şeklinde haberler üzerine yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Gergedan böcekleri oldukça geniş bir yaylıma sahiptir, Avrupa’da, Türkiye’de, Asya’da, Afrika’nın bir kısmında oldukça geniş bir yayılış alanına sahip böcek türüdür. Bunların har hangi bir tıbbi yada tedavi amacıyla kullanıldığına dair her hangi bir belge ve bilgi yoktur. Bunların erkeklerin boynuzları var dişilerinin boynuzu yoktur. Bu Avrupa’nın hemen hemen en büyük böceği olarak adlandırılıyor. Hakikaten de devasa büyüklükte olanları da var. Hatta 10-15 santim olanları bile bulunuyor. Doğal bir çeşitlilik içerisindeki normal bir tür gibi bunun da bir fonksiyonu var. Özel bir ilaç yapımında her hangi bir hastalığın tedavisinde, her hangi bir bitki parazitinin yada bitki hastalığının, hayvan hastalığının tedavisinde dolaylı veya doğrudan bir etkisi olduğu henüz bilinmiyor.”

BUNU TOPLAYAN ÖZEL KOLEKSİYONCULAR VAR

Güçlü olduğu biliniyor tabi ki iri vücutlu olması demek güçlü olması anlamına geliyor. Tabi bunlar gergedan hayvanına da benzediği için insanlar büyük ihtimalle bunları toplayıp kurutuyorlar ve süs eşyası olarak kullanıyorlar. Bunu toplayan özel koleksiyoncular var. Bunları toplarlar kuruturlar ve bir takım işlemlerden sonra süs eşyası, hediyelik eşya olarak satarlar ve bu şekilde de iyi para kazanırlar ama bunda olduğu gibi 3 bin dolar, 10 bin dolar, 100 bin dolar gibi bir rakam yok. Bu ortaya atılan rakamlar kesinlikle uydurmadır. Son iki yıldır görmedim ama turistik merkezlerde bu tür hayvanlar satılıyor. Dışından başka bir işleme tabi tutulmuş hayvanlar turistik yerlerde satılıyor. Bu da en fazla olsa olsa 10 dolar ancak eder. O bile mümkün değil.

BUNLAR YANLIŞ VE YALAN HABERDİR

Bunlar iri vücutlu ve güçlü olmaları sebebiyle erkekler birbiriyle kavga ediyorlar. Reçineli yerler ya da bitki öz suyunun çok salındığı belli yerler var. Dişiler buralara geliyor erkeklerde çiftleşmek için oralara gidiyor. Çiftleşmek için de erkekler birbirleriyle yarış halinde oluyorlar. Bunun için de kavga ediyorlar. Mesela horoz dövüşü vardır, köpek dövüşü, at dövüşü vardır. Ne yazık ki köpek dövüşlerinde olduğu gibi bazı şeyler gelenek haline gelmiş ya da bir eğlence haline gelmiş durumda. Bu hayvanların dövüşünü kavga edişini doğada görmek çok mümkün. Bende çok gürdüm. Bunu görünce bu insanlarda bundan esinlenmiş olabilirler. Bu gergedan böceğinin de vahşi bir görünümü var. Bunun dış kısmına bazı işlemler yaparak bunu daha da sağlamlaştırıp süs eşyası veya koleksiyon materyali olarak saklayabilirler. Böyle bu gergedan böceklerinin 70 bin dolara, 90 bin dolara satıldıkları haberleri kesinlikle yanlıştır. Bunlar yanlış ve yalan haberdir. Bir nevi insanlar bunların ekonomik olarak değerini artırarak yada artırdığında bir kazanım elde ettiklerini sanıyorlar ama bu hayvanın insana bilinen bir doğrudan ve dolaylı zararı veya faydası yoktur.

KESİNLİKLE DOĞAYA ÇOK FAYDALILAR

Böyle rakamların telakki edilmesi durumunda insanlar bu defa bu hayvanları avlayacaklar ve doğadaki bunun popülasyonunu zayıflatacaklar ve belki de soyu tükenecektir. Onun için bu tür haberler çok yanlıştır. Bence bu toplayanları ve alanları bulup onlarla konuşmak lazım ve bu sorunu çözmek lazım. Birde gerekli cezai müeyyidenin uygulanması lazım. Şu anda bu hayvanların soyu tükeniyor şeklinde bir durumu yok ama bu gidişle sorun olabilir. Açıkçası birey olarak çok büyük bir popülasyona sahip değiller ama insanlar bunu toplamaya başladığında bunun kökünü çok kısa sürede kazıyacaklardır. Bunların doğaya faydası konusunda da şunları söyleyebiliriz; diğer böceklerde olduğu gibi bunların en büyük katkısı ölmüş hayvan atıkları, hayvan ölüleri ve bitki atıklarını toprağa tekrar geri kazandırmaktır yani ayrıştırmaktır. Kesinlikle doğaya çok faydalılar. Yani doğal ortamda bütün canlıların bir görevi var, bir rolü var bunlarında aynı doğrultu da bir görevi ve rolü var. Bunların popülasyonlarının kesinlikle azaltılmaması lazım. Ama bu tür haberler devam ederse ne yazık ki azalır. Çünkü böyle bir rakam telakki edildiğinde herkes yakalar, sende yakalarsın bende yakalarım, icabı halinde. Şu tamamen açıktır ki bu rakamlar kabul edilir rakamlar değildir. Bu böcekler bu bölgelerde mevcutlar. Bende toplamışım bu böceklerden ama çok fazla değiller. Genellikle geceleri ışığa çok gelirler. Geceleri daha çok bulunabiliyorlar. Özellikle ormanlık alanlarda veya çok yıllık bitkilerin kabuklarında bulunan öz suları emerek besleniyorlar. İnsanlarda genelde buralarda bunların kavgalarını görmüştürler.”