Bu gelişme, İngilizlerin alternatif yollara yönelmesine neden oldu. Son yıllarda Portekiz Golden Visa programı sayesinde Birleşik Krallık’tan gelen yatırımcılar ve yerleşimciler için adeta bir cazibe merkezi haline geldi. Peki, bu göçün arkasındaki nedenler neler ve Portekiz ekonomisine etkileri ne durumda?

AB Ayrılığıyla Başlayan Yeni Arayış

2020 yılında Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği'nden resmi olarak ayrılmasıyla birlikte, İngiliz vatandaşlarının Avrupa’da serbest dolaşım ve yerleşim hakları sona erdi. Bu durum, özellikle Avrupa’da ikinci bir yaşam kurmayı planlayan ya da emekliliğini Akdeniz kıyısında geçirmek isteyen birçok Britanyalıyı harekete geçirdi.

Alternatif çözümler arasında öne çıkanlardan biri, Portekiz’in 2012’den bu yana uyguladığı Golden Visa (Altın Vize) programı oldu. Yabancı yatırımcılara belirli şartları sağlamaları hâlinde oturum ve ardından vatandaşlık hakkı tanıyan bu sistem, İngilizler için Avrupa kapısını yeniden araladı.

Golden Visa’ya İngiliz İlgisi Katlanarak Arttı

Portekiz Göç ve Sınır Servisi’nin (SEF) verilerine göre, 2021'den itibaren Golden Visa başvurularında İngiliz vatandaşları dikkate değer bir artış gösterdi.

2020'de başvuran İngiliz sayısı 40 civarındayken, 2023 yılında bu rakam 600'ün üzerine çıktı. Bu yükseliş, yalnızca sayısal değil, aynı zamanda ekonomik bir etki de yarattı. İngiliz yatırımcıların Golden Visa kapsamında Portekiz’deki Konut ve yatırım fonlarına aktardığı sermaye yüz milyonlarca Euro’yu buldu.

Özellikle Lizbon, Cascais, Algarve ve Porto gibi bölgelerde İngiliz yerleşimcilerin oluşturduğu yeni topluluklar dikkat çekiyor. Bu durum, bazı bölgelerde konut fiyatlarının yükselmesine, yabancı talebin yerel piyasa üzerindeki etkisinin tartışılmasına da neden oldu.

Neden Portekiz?

Portekiz'in İngilizler açısından bu kadar cazip hale gelmesinin birkaç temel nedeni var:

İklim ve yaşam kalitesi: Yumuşak iklimi, güvenli şehirleri ve doğal güzellikleriyle Portekiz, özellikle emekliler için ideal bir yaşam alanı sunuyor.

Vergisel avantajlar: "NonHabitual Resident" (NHR) statüsü sayesinde, Portekiz’e taşınan yabancılar belirli gelir kalemleri üzerinden 10 yıl boyunca vergi avantajı elde edebiliyor.

İngilizce konuşma yaygınlığı: Turistik bölgelerde İngilizce bilinirliği yüksek. Bu da adaptasyonu kolaylaştırıyor.

Avrupa’ya dönüş kapısı: Golden Visa, yatırım yoluyla Avrupa’ya geri dönmek isteyen İngilizler için stratejik bir geçiş yolu oldu.

Bölgesel Etkiler ve Tepkiler

Golden Visa uygulaması, Lizbon ve Porto gibi büyük şehirlerde bazı yerel halk kesimleri tarafından eleştiriliyor. Yüksek talep nedeniyle kiraların artması, konut bulma güçlüğü ve “yerinden etme” gibi sorunlar sıkça gündeme geliyor.

2023’te Portekiz hükümeti, bu tepkilere karşılık olarak büyük şehirlerde gayrimenkul alımı yoluyla Golden Visa verilmesini sınırlandırdı. Ancak fon yatırımı, şirket ortaklığı ve kırsal bölgelerde gayrimenkul alımı gibi alternatif yollar açık kalmaya devam ediyor.

Yine de İngilizler bu sınırlandırmalara rağmen farklı yatırım araçlarıyla Golden Visa fırsatlarını değerlendirmeye devam ediyor.

Portekiz Ekonomisine Katkı mı, Emlak Krizi mi?

İngiliz Golden Visa başvuruları, Portekiz’e sadece doğrudan yatırım değil, aynı zamanda ekonomik canlılık da getirdi.

Restorasyon projelerine yapılan yatırımlar, kırsal alanlara olan ilgi, fon piyasasına giren yeni sermaye ve profesyonel hizmet sektöründe yaratılan istihdam, programın olumlu etkileri arasında yer alıyor.

Ancak özellikle orta sınıf Portekizliler için şehir merkezlerinde konut bulmak her geçen yıl daha da zorlaşıyor. Hükümet bu dengeyi korumak adına programı yeniden şekillendirmeye çalışıyor.

Brexit, Portekiz’i İngilizler İçin Yeni Bir Avrupa Kapısı Haline Getirdi

Brexit sonrası Avrupa'da serbest yaşam haklarını kaybeden İngilizler için Portekiz, Golden Visa programı sayesinde yeniden cazip bir rota haline geldi. Yatırım yoluyla oturum ve vatandaşlık elde etme fırsatı, yalnızca bireysel düzeyde değil, Portekiz’in ulusal ekonomisi ve kentleşme politikaları üzerinde de etkili oldu.

Portekiz, Golden Visa ile İngiliz göçmenlere bir çözüm sunarken, bu programın sürdürülebilirliği ve toplumsal etkileri de uzun vadede tartışılmaya devam edecek gibi görünüyor.