Kars’ta hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin altına düşmesiyle birlikte yetiştiriciler kazlarını satışa çıkarmaya başladı.

Kışın yaklaşmasıyla Kars’ın genelensel yemeklerinde kullanılan kazlar sahipleri tarafından aylardır özenle yetiştiriliyor. Yaz boyunca doymak bilmeyen bir oburlukla beslenen kazlar, karın yağmasıyla birlikte sofralarda yerlerini almaya başlayacak. Havaların soğumasıyla sokaklarda ve kaz pazarında yavaş yavaş yerlerini almaya başlayan kazlara sahipleri tarafından 55 ile 60 TL fiyat biçiliyor.

Lokanta sahipleri de mönülerine kaz etini ilave etmek için kolları sıvadılar. Fiyatların yüksek olmasından dert yanan lokantacılar, kazları daha ucuza almak isteyince kaz pazarında pazarlıklarda kızışıyor. Bir kazdan ortalama olarak 4 porsiyon yemek çıktığını belirten lokantacılar, kaz etini leziz hale getirmenin zor olduğunu ve bunun maliyeti yükselttiğini ifade ettiler.

Kars’ta geleneksel olarak sofralarda yerini alan kaz etinden Güveçte Kaz Eti (bulgur pilavlı), Kaz Dolması, Fırında Kaz Kızartması, Tereyağlı Kaz Ciğeri Kızartması, Zeytinyağlı Kaz Yahnisi, Domatesli Kaz Yahnisi, Tencerede Kaz Kızartması, Jöleli Kaz Ciğeri Ezmesi ve Kaz Budu Kızartması gibi yemekler yapılıyor.

Bunca çeşidi ve özelliği bulunan kazın Kars’ın simgesi haline gelmesi de dikkatleri bu kente çekiyor. Yurdun bir çok bölgesinden kaz siparişleri veriliyor ve kazlarda özenle beslenerek il dışına gönderiliyor. Kent merkezinde de son yıllarda kaz yemeklerinin yapıldığı turizme yönelik işlemlerin sayısında bir hayli artış olduğu gözlendi. Kars’ın bir çok bölgesinde özellikle de kırsal alanda bulunan çok sayıda kaz, kış mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte havalar soğuyunca pazardaki yerini de aldı.

Kent merkezinde İmam Hatip Lisesi civarında her gün öğlen saatlerine kadar açık tutulan kaz pazarı satıcı ve alıcıların pazarlıklarıyla renkli bir hal alıyor. Kazın yanında hindi, horoz, ördek ve tavuğunda satıldığı kaz pazarında hem alıcılar hem de satıcılar kar edebilmek için akla karayı seçiyorlar. Bu pazarda doğal olarak en çok tercih edilen kümes hayvanlarının başında gelen kazlar ise büyük rağbet görüyor. Kaz pazarını diğer yazarlardan ayıran en büyük özellik ise satıcılarının ağırlıklı olarak kadınlardan oluşması. Çünkü kazları yaz mevsimi boyunca bakan ve besleyen. Günlerini kazları otlatmakla yeşil alanlarda geçiren kadınlar oluyor. Kadın ve kız çocuklarının büyük bir emekle büyütüp besledikleri kazlar bu defa kaz pazarında alıcısını bekliyor.

Kadın ve kız çocukları Kars bölgesinde kaz yetiştiriciliğiyle uğraşırken erkekler ise büyükbaş hayvancılık ve tarımla meşgul oluyorlar. Genç nüfusun azalması, erkeklerin de arazilerde tarım ve büyükbaş hayvancılıkla uğraşmasıyla kaz yetiştiriciliğini üstlenen kadınlar bin bir emekle büyüttükleri kazlardan elde ettikleri gelirleri de çocuklarının eğitiminde harcıyorlar. Hal böyle olunca da kaz satışında sıkı bir pazarlık yapılıyor.

Selim İlçesi’nin Büyükdere Köyü’nden gelen 60 yaşındaki Reşit Aras, 10 nüfusunun olduğunu ve bunlara bakabilmek için kaz yetiştirdiğini söyledi. Kazların kar yemesi gerekliliğini de “Kaz yiyince yağ donuyor ve o yüzden de eti lezzetli oluyor” şeklinde dile getiren Aras, bir kazın ortalama 2.5-3 kilo ağırlığında olduğunu ve fiyatının da 50-60 TL arasında değiştiğini belirtti.

Saatlerdir kaz pazarında çocuklarının rızkı için kaz satan 50 yaşındaki Hanife Aras da, kazları çocukları gibi sevdiğini ve kendi eliyle beslediği için satmaya bile kıyamadığını söyledi.

Kaz pazarında en sıkı pazarlık ise 7 çocuk annesinin pazara getirdiği 10 adet kaz için yapıldı. Kazların tanesini 50 TL’ye almak isteyen lokantacı ile tanesini 55 TL’ye satmak isteyen kadın arasında uzun süren bir pazarlık yapıldı. “Bunlar benim göz nurum el emeğim. Hepsine evladım gibi baktım. Bunlar benim 7 çocuğumun eğitimlerini karşılayacak. 1 kuruş bile fiyatta kırmam. Tanesini 55 TL’den aşağı vermem” diyen kadın, çevredekilerin de desteğini alınca dediği fiyata kazlarını sattı. 10 adet kazı 550 TL’ye satan ve parasını da peşin alan kadın sevinçle paraları saymaya başladı. Yüzünü kapatan, ismini vermek istemeyen ve eşinin de çiftçi olduğunu söyleyen kadın, gazetecilerin sorularını Türkçe ve Kürtçe cevaplayarak çocuklarını sevindireceği için mutlu olduğunu belirterek kaz pazarından ayrıldı ve köyünün yolunu tuttu.