Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa sürede dünyaya yayılıp, çok sayıda kişinin ölümüne yol açan yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) Türkiye'de görülmesinin ardından hem vatandaşlar hem de yetkililer yoğun önlemler almaya başladı. Türk Eczacıları Birliğinin, koronavirüs ile mücadele kapsamında kişilerin aralarına bir metre mesafe koymalarının çok önemli olduğunu bildirmesi üzerine, Kars’ta eczane çalışanları da önlemlerini artırmaya başladı. Bu kapsamda kentte bazı eczaneler çalışanlar ve müşterilerin birbirinden en az 1 metre aralıkla durması için tezgahlarının önüne kırmızı şerit çekti.

13.Bölge Eczacı Odası Kars İl Temsilcisi Uzm. Ecz. Ömer Şerif Çelebi gazetemize yaptığı açıklamada, “Eczanelerimizde hem hastalarımızı hem kendimizi güvenli alanlarda tutmak için çeşitli önlemler almış bulunmaktayız. Kişiler arası en az 1 metre mesafenin korunması için gereken şerit, bariyer, koruyucu ekipman gibi faktörleri işletmekteyiz. Eczanelerimiz periyodik olarak dezenfekte edilmekte olup sağlıklı alanlar olarak kalması için tüm çabamızı vermekteyiz. İnanıyoruz ki korunma için atılan her adım toplumsal sağlığa büyük katkılar sunacaktır. Eczanelerimiz her zaman olduğu gibi her şartta halkımızın hizmetindedir. İhtiyaç ve imkanlar doğrultusunda hizmetlerini kesintisiz sürdüreceklerdir. Halkımız bu konuda rahat ve huzurlu olabilirler.” dedi.

Ülkemizin Kovid-19  ile mücadeleyi  hızlı bir şekilde sürdürdüğünü ifade eden Çelebi, bu virüs salgınından önce 70 kuruşa aldıkları maskeyi 1 TL’den sattıklarını ancak şuan 3 TL’ye kendilerinin de maske bulamadıklarını kaydederek, “İlacın ve tıbbi malzemenin hastaya veya tüketicisine ulaştırırken zincirin son halkası olan eczaneler ciddi bir haksızlığa uğramaktadırlar. Meslektaşlarımız ciddi risk grubundandırlar. Kovid-19  ile mücadelede halkımızın sağlığı için en ön safta fedakarane çaba gösteren biz eczacılar çok düşük kar marjıyla hastaya ve ihtiyaç sahiplerine maske, dezenfektan, eldiven gibi malzemeleri ulaştırmaya çalışmaktadırlar. 70 kuruşa aldığımız maskeyi 1 TL’ye satıyorduk. Bugün  3 TL den maske bulamıyoruz. İnternete bakıldığında daha dramatik fiyatlar olduğunu göreceksiniz. İşte bunun içindir ki ilaç, vitamin, tıbbi malzemeler kısacası halk sağlığını koruyacak ürünlerin  sadece ve sadece eczanelerde satılması gerektiğini dün söylemiştik, bugün söylüyoruz, yarın da söyleyeceğiz.” dedi.   

Çelebi, sadece maskede değil dezenfektan fiyatlarında da büyük artık olduğunu belirterek, “Ülkemizin gelir düzeyi  Avrupa  ve Amerika gibi gelişmiş ülkelerden az olduğu için ilaçta reklamın olmaması gerekir. Geçmişte 15 TL’lik C vitaminleri reklam yapabildikleri için 50 TL ye çıkmıştır ve bugün bulunamamaktadır. 1 litre dezenfektan 35- 40 TL den satılırken şuan etken madde ve ambalaj bulunabilirse 76 TL ye mal edilebilmektedir. İnternet üzerinden satış yapan firmalara bakıldığında 100 ml için ne kadar fahiş fiyatlar olduğu görülecektir.” diye konuştu. 

Vatandaşların mağdur olmaması adına maske fiyatlarının fahiş fiyatla satılmasının önüne geçmek için çalışmalarının sürdüğünü kaydeden Çelebi, “Eczacı Odası olarak, maske fiyatlarındaki tutarsızlığın önüne geçebilmek için imalatçıyla temasa geçilmiş, üretilen maldan odamıza ulaştırılan kadarının eşit ve adil olarak bütün eczanelerimize dağıtmaya ve böylece vatandaşlarımızın fahiş fiyatlardan maske aramasına bir nebze çare olmaya çalıştık. Yerel maske üretimi yapan firmanın kapasitesinin sınırlı olduğu ve eczaneler dışında bir çok kamu kuruluşunun maske talebi olduğundan bize ulaşan kısıtlı sayıdaki maskeleri  meslektaşlarımıza ulaştırdık, odamıza geldikçe ulaştırmaya devam edeceğiz. Buradaki amacımız;  maske fiyatlarına müdahale etmek halkımızın fahiş fiyattan internet ve benzeri yerlerden maske almasına engel olmaktır.” ifadesini kullandı. 

Çelebi, yetkililerin eczanelere ilaç ve malzeme tedarik eden imalatçı ve hatta imalatçıya da ham madde tedarik eden fabrika ve ithalatçıları denetlemesi gerektiğini ve piyasadaki fahiş fiyatların müsebbibin eczacılar olmadığını da sözlerine ekledi. 

Sahte maskeler hakkında da Karslılara uyarılarda bulunan Çelebi açıklamasını şöyle sürdürdü: “Bir diğer konu ise ‘N95’ piyasa ismiyle bilinen maskelerdir. Bu tür maskeler yüksek koruma faktörlerine sahip olup profesyonel kullanım içindir. Amerika standardı N95 olup, Avrupa standardı ise EN149 olarak tanımlanan maskelerin ffp1, ffp2 ve ffp3 olmak üzere 3 çeşidi vardır. ffp2 tip maske ile N95 tip maske yakın koruma değerlerine sahiptir. Bu tip maskeler profesyonel sağlık çalışanları ve kronik hastalığı olanlar tarafından kullanılmalıdır. Aksi takdirde kontrolsüz kullanım, hem ihtiyacı olanın maskeye ulaşmasını zorlaştıracak hem de kendilerini korumaya çalışırken toplumu riske atacaktır. Bu tip yüksek korumalı maskeler ventilleri sayesinde kullananın nefesini dışarıya direkt olarak vermekte fakat içeri süzerek geçirmektedir. İşte bu nedenle bu tür maskeler kullanılırken bile üzerine mutlaka lastikli cerrahi maske takılmalıdır. Yakın zamanda Sağlık bakanlığımızın aldığı tedbir kararı ile bu tür  maskeler ( N95 , EN149 ) sadece eczanelerden reçete karşılığında ihtiyacı olan kişilere satılacaktır. Buradaki yanlış algı oluşmasını engellemek için şunu belirtmekte fayda var : Maskeleri doktor reçetesi yazıldığında ücretsiz alma gibi bir durum yoktur. Reçete dahilinde sadece eczanelerden satışının yapılacak olması, olası riskleri kontrol altına alma amaçlı bir tedbirdir. Zira eczane dışında satılan bu tür maskelerin internet ortamında ve ehli olmayan kişilerce satılan sahte formları da çokça mevcuttur. Halkımızdan bu konuya hassasiyet göstermesini ve sadece eczanelere güvenmesini istiyoruz. İnternet ortamından çok yüksek rakamlar karşılığı bu maskeleri almamalarını ve böylece fırsatçılara açık kapı bırakmamalarını istiyoruz. Unutmayın ki; Eczacınız en yakın sağlık danışmanınızdır.”

Çelebi, Mart ayında raporu biten hastaların rapor süresinin ikinci bir duyuruya kadar uzatıldığını, vatandaşların raporlarını yenilemek için hastaneye gitmelerine gerek olmadığını da dile getirerek, “Vatandaşlarımızın geçirdiğimiz bu zor dönemde hastane ve aile hekimliklerine daha az gitmesini sağlamak için SGK Başkanlığı’nın yeni uygulaması sayesinde Mart ayı ve sonrasında bitecek olan ilaç kullanım rapor süreleri ikinci bir duyuruya kadar uzatılmış olup, kronik ilaç kullanım raporu olan hastalar ilaçlarını 1’er aylık dozda eczanelerden reçetesiz temin edebilecektir. Buradaki ince bir ayrıntı ise sadece raporlu ilaçların bu şekilde alınabildiğidir. Raporu olmayan veya Mart ayı öncesinde rapor süresi bitmiş ilaçlarda bu uygulama geçerli değildir. Halkımızı bu konuda daha dikkatli olmaları konusunda uyarmak istiyorum. Hastaneye gitmeden önce eczanelerine uğrayıp ilacı reçetesiz alıp alamayacaklarını kontrol ettirdikten sonra gerekeni yapmaları hem kendi sağlıkları hem de hastane ortamının sağlığı için çok önemlidir.” dedi.

Eczanelerinde artık kendia antiseptik maddeleri üreteceğini ve vatandaşların uygun fiyata ve güvenilir antiseptik maddeleri eczanelerden temin edebileceklerini anımsatan Çelebi, “Dezenfektan maddelerde yaşanan ani ihtiyaç durumuna karşılık piyasada birçok marka türemiştir. Halkımız, bu tür maddeleri kullanım konusunda yine en güvenilir adres olan eczanelere danışmalıdır. Yine bakanlığımızın yeni aldığı karar doğrultusunda eczanelerimiz Dünya Sağlık Örgütü’nün yayınladığı eczanelerde hazırlanabilecek 2 formülasyon ile kendi antiseptik maddelerini üreteceklerdir. Böylece halkımız en uygun fiyata en güvenilir antiseptik maddeleri eczanelerinden temin edebilecektir. Bu durumun sahte ve içeriği belli olmayan ürünlerin piyasadaki dolaşımını en aza indireceği düşüncesindeyiz. Herkese bu mücadelede başarılar diler, biran önce sağlıklı huzurlu günlerin gelmesini temenni ederim.” diye konuştu.