20 yıldır ABD'de yaşadığı halde Türkiye'ye dönerse İngilizce ve doçentlik sınavlarına girmesinin istendiğini belirterek "Şaka gibi ama gerçek" diyor…

2009 TÜBİTAK Bilim Ödülü sahibi fizikçi Doktor Taner Yıldırım'ın hayatını dinleyip de etkilenmemek mümkün değil. 1968'de Kars'ın Arpaçay ilçesinde kendi deyimiyle fakir bir çifçinin çocuğu olarak dünyaya gelen Yıldırım, şu anda ABD'de, dünyanın en önemli laboratuvarlarından birinde 'kıdemli' bilim adamı olarak çalışıyor. Taner Yıldırım'ın hayatı o ilkokul çağındayken ağabeyinin Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni kazanmasıyla değişmiş. Yıldırım o günleri şöyle anlatıyor: "Ben ilkokula giderken ağabeyim Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni kazandı. Üniversiteye kaydolup hepimizi oraya aldırdı. Babam orada bir bakkal dükkânı açtı ve bizi okuttu. O olmasa, ben şu an çiftçilik yapıyor olurdum..."

"EDİSON'UN FİLMİ BENİ ETKİLEDİ"

Çocukluğundan itibaren bilime merak duyduğunu belirten Dr. Yıldırım, yaptığı seçimin arka planını şöyle anlattı: "Doğada olan şeyler, yıldırımlar, yağmurlar hep ilgimi çekmiştir. Televizyonda Edison gibi bilim adamlarının hayatını anlatan filmleri seyretmeye de bayılırdım. Hep içimden 'Büyüyünce benim de böyle bir laboratuvarım ve önlüğüm olur inşallah' derdim. Diğer etken de ailemin zengin olmaması diye düşünüyorum." Çocukluğu, Ankara Demirlibahçe semtinde geçen Dr. Taner Yıldırım, parasızlık nedeniyle dersaneye gidememiş ama önce Ankara Fen Lisesi'ni ardından ODTÜ'yü bitirmeyi başarmış. Doktorasını da 1990-1994 yılları arası ABD'de Pennsylvania Üniversitesi'nin (UPENN) Fizik Bölümü'nden almış. Şu anda, ABD'nin başkenti Washington yakınlarındaki kısa adı NIST olan National Institute of Standards and Technology adlı bir ulusal laboratuvarda nötron saçılımı yapılan bir reaktörde kıdemli bilim adamı olarak çalışıyor. "Kıdemli", laboratuvarda çalışan 5 bin kadar bilim adamından ilk 50'ye verilen bir unvan... Dr. Taner Yıldırım, 1997'den itibaren US National Science Foundation (NSF) ve TÜBİTAK kaynaklı birçok proje yürüttü. Halen DPT tarafından desteklenen Bilkent Üniversitesi Malzeme Bilimi ve Nanoteknoloji Ensitütüsü (UNAM) projesinin danışma kurulu üyesi. Çalışma alanları teorik ve deneysel fiziğin, özellikle de nanomalzeme biliminin birçok farklı konusunu içeriyor. TÜBİTAK özel ödülünü ise alışılmışın dışında kalan üstün iletkenler, moleküler kristaller ve hidrojen depolama alanlarındaki çalışmaları nedeniyle almış.

3 SEBEPTEN ÖTÜRÜ GERİ GELMİYOR

Dr. Yıldırım'ın birçok çalışması; Nature, Physical Review Letters gibi en prestijli uluslararası dergilerde basılmış. 130 kadar uluslararası yayını var. Türkiye'ye dönmeyi düşünüp düşünmediği sorusuna ise şöyle yanıt veriyor: "Maalesef, üç temel sorundan dolayı, geri dönmeyi şu anda düşünmüyorum. Birinci neden, şu anda Türkiye'ye bir üniversiteye dönersem, Amerika'daki bir araştırma merkezinden geldiğim için, Türkiye'de akademik olarak her şeye sıfırdan başlamam gerekiyor. İngilizce ve doçentlik sınavlarına girmem şart. Yirmi yıl Amerika'da kalmış olmam ve yüze yakin uluslararası toplantıda İngilizce olarak davetli konuşma yapmış olmam İngilizce bildiğime yeterli bir kanıt olmuyor maalesef. TÜBİTAK' in verdiği en yüksek özel bilim ödülü de doçentlik için yeterli değil. Şaka gibi ama gerçek. İkinci sebep, Türkiye'de DPT gibi kuruluşlar tarafından desteklenen ciddi paralarla kurulmuş birçok yeni laboratuvar ve merkez olmasına rağmen, bu tür yerlerde kalıcı kadro veya sürekli bütçe olmayışı. Son sebep ise, maalesef Türkiye'de temel bilim yapmak için huzurlu bir ortam görememiş olmamdır. Birçok grup birbiriyle kavgalı ve küs, üniversiteler ve merkezler arasında ortak çalışma yapmak gibi bir kavram yok."