Tacettin DURMUŞ 

Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü Konferans salonunda düzenlenen toplantıda Vali Türker Öksüz, İl Kültür ve Turizm Müdürü Hakan Doğanay ve Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Levent Gelibolu’nun ardından söz alan Olgunlu, Kars’ta hayata geçirilmesi gereken kültür turizminin önemine değindi.

Kars’ın son derece donanımlı ve geçmişi binlerce yıl öncesine dayanan bir kültür şehri olduğunu söyleyen Olgunlu ile toplantı sonrası Kars’ın kültür turizmi üzerine söyleşi yaptık.

Olgunlu söyleşisinde Kültür turizminin önemine değinerek, sadece para kazanmak üzere yapılmakta olan turizmin Kars’a ve bölgeye zarar vermekte olduğuna vurgu yaptı.

Kültür ile turizmin ciddi anlamda farklı olduğuna, bir şekilde ayrıştırılması gerektiğine ve ona göre de hareket edilmesi gerektiğine dikkat çeken Olgunlu: “Kültür bir değerdir ve kültür değerlendirir. Kültür sayesinde olan insanlar Kars’a ya da bir başka şehre gittikleri zaman şehre katma değer katmak için çırpınır dururlar. Bir anlamda kültür daima yapar. Yani alma derdinde değildir. Mutlaka kültürden beslenen bir turizmi ön plana çıkarmalıyız. Yani Turizmci arkadaşlar hangi sektörden olurlarsa olsunlar ister ulaşım ister Otel ister kafe isterse peynircilik tamamının kendi işlerinden ciddi bir kültürel donanıma sahip olmaları gerekir. O zaman şehir bir süreklilik elde eder. Böylece kültürel bir altyapıdan yoksun turizm faaliyeti gerçekleştirilir ise o da şehri zaman içerisinde tüketir. Biz böyle bakıyoruz olaya. Yani yapalım pasta yapalım pasta yapalım ve pastaya katkımız olsun. Ama malumunuz turizmci iş arkadaşlarımızın sloganları nedir? Pastadan pay alarak kültür pasta yapar kültürden yoksun turizmciler ise pastadan pay alma derdindedirler.

30 YILDIR ANADOLU COĞRAFYASININ HER ŞEHRİNE KÜLTÜREL KATKILAR SAĞLADIM

Ben 30 yıldır Anadolu coğrafyasının her şehrinde kültürel katkılar sağladım. Ve bu mücadelem süreklilik ifade etti ve örnek vereyim. Ben 13 yıl önce Kars’a ‘Memleketim’ diye geldiğimde 7 kişiyle başladım. Onların memnuniyetiyle sadece bu yıl kendi ajandama göre Kars’a getirdiği insan sayısı 950’yi aştı.

KARS’A GELEN BİR NEDEN TURİST BİR DAHA GELMEK İSTEMİYOR

Kars’a gelen turistlere ‘bir daha Kars’a gelecek misiniz’ diye sorulduğunun da, ‘bir daha Kars’a gelmeyeceğiz” demişlerdir. Anlatmaya çalıştığım budur. Kültür değer katar. Turizm almak istediğini alır ve gelir. Bu anlamda ‘Kars’a çok insan gelsin der’ geçerim. Kars’ın bir kapasitesi var. O kapasiteye göre insan alalım misafir alalım. Bakınız bu temel kuraldır. Talebe göre arz edilmez. Bir arkadaşın kapasitesi nedir? Kapasitesi 5 ton olan kaşar üreticisi 10 ton talep edenin talebini karşılamak için 10 tona cevap verdiğinde peynirin kalitesi düşer. Bir otelin kapasitesi 100 kişidir, 120 kişi almamalı veya bir restoran neden kapasitesi 60 kişi ise neden 80 kişi alsın? Turizmci sizden tıkış tıkış bu ihtiyaca cevap vermenizi ister. Ama kültür bunu istemez. Kültürcü bir restorana geldiği zaman yemek fiyatını sorar. 10 liralık bir yemeğe 12 lira verir. O 10 lirayı 8 liraya düşürmeye çabalamaz. Çünkü kültürcünün derdi iyi servistir ama turizmcinin derdi 10 lirayı 8 liraya çekip oradan para kazanmaktır. Benim Kars’ta son 2 yıldır gördüğüm tehlike budur. Ben Kars’ta 13 bu sorunlarla uğraşıyorum. Şimdiye kadar turizmciler neredeydi? Olamaz zaten ne zaman ki şehir bir ivme kazandı hepsi geldi ve insanımızın en kötüsü şehrin ahlaki zedelenmeye başladı.

KÜLTÜR ŞEHRİ İNSANI DONATIR. AMA TURİZM, ŞEHRİNİN VE İNSANININ DEĞERLERİNİ ZEDELER

Kültür şehri insanı da donatır ama turizm şehrinin insanının değerlerini zedeler. Bunu görebiliyorum yani, peynirci ya da ulaştırmacı ‘turist bize geliyor veya gelmiyor’ diyor. Çünkü turizmci mekânları seçer. Af buyurun bunu kullanmak zorundayım, komisyon yüzünden insanları birbirine düşürür ama kültürcü böyle yapmaz. Kültür serbest bırakır ve herkes her istediği yerden alır. Hatta sosyo-kültürel yapar içeride sokar.

ŞEHİR AYRI ŞEYDİR KENT AYRI ŞEYDİR

Bakınız kültür şehirleri yatay tutar. Turizm gelirse, şehirler şehir olmaktan çıkar. Kent ve şehir ayrı şeydir. Şehir ayrı şeydir kent ayrı şeydir. O yüzden Kültür ne dedim bıraktım misafirlerine herkes dağıldı. Rahat rahat alışveriş yaptı. Turizm ne yaptı bir yere soktu orayı dikeyleştirdi. Süreç içerisinde esnaf arkadaşlarımız ‘neden bana gelmiyor ona gidiyor’ dediğin de ona gideni almak için 4 lirayı 3 liraya çeker. Yani bir rekabet yaratılır o rekabetten kazanan yalnızca Turizmci olur. Bu şehre yazık değil mi? Biz 13 yıldır bunlarla uğraşıyoruz. Sizden ricam bunu manşet yapmanızdır. Emin olunuz dünyada ses getirebilecek bir manşetle söylüyorum ben bu manşeti Anadolu’nun tamamı için yıllardan beri istiyorum.

ANADOLU’YA DOLAYISIYLA KARS’A DA TURİZM GİREMEZ

Anadolu’ya dolayısıyla Kars’a da Turizm giremez, Anadolu’ya kültür girmeli. Kars’a da kültür gelmeli. Biz dünyanın en güzel ülkesinde yaşıyoruz. Deniz, deniz gibi dağ, dağ gibi ova, ova gibi insan, insan gibi; Burada neden turizmcilere kendimizi böyle değersizleştiriyoruz ki? Neyin ne olduğunu bir yere koymalıyız. Ama turizm palavra ve yalanla neyin ne olmadığını satar. Ama kültür neyin ne olduğunu anlatır. Turizmciler gezdirir ama kültürcüler tanıtırlar. Tanıtırsan sevdirirsin. Bu bağlamda Kars’a bir gelen bir daha bir daha bir daha gelir.

HER ŞEHRİN BİR MEVSİMİ VE BİR KARAKTERİ VARDIR

Her şehrin bir mevsimi ve bir karakteri vardır. Karadeniz, mutlaka Mayıs ya da Kasım ayıdır. Kars Ocak, Şubat ve Mart aylarıdır. Biz geçmişte programlarımıza böyle başladık. Kars; dans, müzik ve edebiyat şehridir. Ama ne zaman Kars’ta ‘kar’ kimliği altında başladık. Bunu başardık ki bakışları Kars’a çevirdik. Sağladığımız başarının sürdürülebilir olması için turizmi diğer mevsimlere de yayabilmemiz için yine kültür ayağı üzerinden yürümemiz gerekiyor.

KARS’TA KAPSAMLI BİR TURİZM ÇALIŞTAYI YAPILMALI

Emin olunuz bir dönem Kapadokya’nın başına gelmiş olan Kars’a gelebilir. Eğer o turizmin o niteliksiz seline engel olamaz isek Kars’ın algısında birkaç sene sonra geriye dönüş olabilir. O anlamda gerek mülkü idarenin, gerekse esnaf arkadaşlarımızın mutlaka ve mutlaka bir araya gelip bir çalıştay yapmamız gerekiyor. Bakınız Ocak, Şubat ve Mart yüksek sezonumuz yüksek sezonumuz ya bizim önümüzde Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarımız var.

KARS’TA BİR FELSEFE HAFTASI DÜZENLENMELİ

Bu dönemlerde kültür adı altında ivme sağlaya bilmemiz için bir 10 günlük felsefe haftası buraya çok yakışır. Bu şehrin nesi yok ki. Bu şehrin evi var bu şeyin Hasan El Harakani’si, Puşkin’i, Çarens’i var. Bu şehrin tuş kilidi var. Bu şehrin nesi yok ki. Bu şehrin portrelerini, düşünce dünyalarını dansla, müzikle, edebiyatla ve ilkbahar ve yaz döneminde değiştirebiliriz. Bakın bunu turizm düşünmez. Bunu kültür düşünür. Bakınız kültür geldiğinde ne olur biliyor musunuz? İnsanların var olan görgüleri de çok daha fazla katlanır.

KARS DOĞUDAKİ EN BATILI VE BATIDAKİ EN DOĞULU ŞEHİRDİR

Ben her zaman derim Allah’a bin şükür ki şu Kars’ta doğmuş ve büyümüşüm. Kars doğudaki en batılı ve batıdaki en doğulu şehirdir. Bizim hem derinliğimiz, hey yüksekliğimiz hem de genişliğimiz vardır. Bunları kültür değerlendirir. Ama turizm böyle bakmaz ki. Turizm alışverişe bakar, turizm otel kapasitesine bakar. Diyor ki ne kadar az o da o kadar iyi ama turizmci az odayı beğenmez, çok olsun çok getirsin para kazansın. Biz bunların önünü engellemek zorundayız. İfade etmeye çalıştım. Şu sloganları tekrar edeyim ya bunun inşallah bir gün bu şeyi de görürüm. Anadolu’nun tamamına da bu örnek olur. Bu şehrin sloganı olsun inşallah bir gün bu şehirde bunu görürüm. Anadolu’nun tamamına a örnek olur. Ve diyorum ki ‘Bu şehre turizm giremez bu şehre kültür girer.” dedi.