Kültür ve Turizm İl Müdürü Hakan Doğanay, bu süzen yapılacak olan çalışmaları planladıklarını ve bunların içerisinde Ani Ören yerinde kazı çalışmalarının da yer aldığını söyledi.

Ani’deki kazı çalışmalarının tarihinin belli olmadığını belirten Doğanay, “Alan kazısının kazı alan başkanlığını Müzemiz Müdürlüğüne verildi fakat daha sonra müze Müdürlüğüyle ortak olarak bir de bir Alman firmasıyla ile yapılacağı henüz resmi olarak duyurmadı ama almış olduğumuz duyumlar bu yöndeydi. İnşallah bu sene Aziz Patrik Kilisesinin etrafını güçlendirme çalışması yapmak amacıyla etrafını açıp daha sonra restorasyon projesiyle birlikte restorasyonu yapılacak. Aziz Patrik Kilisesinin seçilmesinin en büyük nedeni de aynı aks üzerinde 500 metre aralıklarla 3 dini mabedin olmasıdır. Dünyada böyle yerler yoktur. Aynı aks üzerinde 500 metre ararlıklarla kilise, katedral ve dünyadaki ilk cami, temelden tabana yapılan Ebul Menuçher cami aynı aks üzerindedir. Seçilmesindeki amaç da odur.” dedi.

Restorasyan çalışmalarının da Dünya Anıtlar Fonu tarafından fonlandırıldığını, Kültür Turizm Bakanlığı ile birlikte restorasyonun yapılacağını da belirten Doğanay, bu sene içinde bunların yapılacağını ifade etti.

Doğanay, “Yine Ani’de ihalesini tamamlamış olduğumuz bir çalışma daha var o da Ebul Hamlet kilisesi, diğer adıyla Polotoğlu Kilisesi bu kilisenin de ihalesini yaptık. Şu anda İlimiz Özel İdaresiyle alan firma arasında sözleşme imzalanacak. 20 güne kadar da ve sözleşmede bir anlaşmazlık çıkmazsa onun askı süreci bittikten sonrada restorasyon çalışmalarını alan firma başlayacak. Ayrıca Ani’de şu anda yapmış olduğumuz en önemli çalışmalardan biri Hali Hazır Harita. Bunun da ihalesi bitti. Kurul onayladıktan sonra önümüzde Ani ile ilgili yapacağımız her şeyin planı ve programı olacak. Şu ana kadar Ani’de imarsız çalışma yapılmıştı ama bundan sonra herkes önünü daha iyi görecek, planını programını daha iyi yapacak. Ani’de yapılacak her şey basamak basamak yapılacak ve doğru yapılacak.” diye konuştu. 

Doğanay, Ani’deki bulunan turist profiline yönelik olarak da, “Özel İdarenin karşılama merkezini biz ihale ettik. Ocaklı köyünden birine verdik. Ocaklı köyünde yaşayan sakinlerimizin üretmiş olduğu el sanatları ürünlerini Özel İdare karşılama merkezinde gelen turistlere hem turisttik malzeme olarak satmak hem de gelen turistlerin orada su ihtiyacını, ayran ihtiyacını ve ya diğer tüm ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla oranın ihalesini de bitirip verdik. Orada 10-15 güne kadar hizmete açılır. Şu an içerisinde tadilat yapılıyor. Bu yıl yapacağımız çalışmalar hemen hemen bunlar. Ani’de çok farklı bir çalışma yapmayacağız. Bizim için en önemlisi Anı’nın Halı Hazır Haritasıydı onu da bitirdik. Ani’nin girişteki çevre düzenlemesi ve peyzaj proje ihalesi de bitti. Bölge Koruma Kurulu onayladıktan sonra o da yürürlüğe girecek. Bu yıl proje bazında ihaleler gerçekleşti. Bunlar da çok önemli şeyler. Sit alanlarında ve tescilli binalarda en önemli şey projenin yapılmasıdır. Proje yapılmadan sit alanlarında ve arkeolojik tescilli binalarda herhangi bir çalışma yapamıyorsunuz. Biz bu sene buna biraz ağırlık verdik. Bundan sonra projesi ve çalışması bitenlerin restorasyonuna da ağırlık vereceğiz.” şeklinde konuştu. 

Tabyalarla ilgili de açıklama yapan Doğanay, şöyle konuştu:

“Kars, tarihte birçok ilki bağrında barındıran bir şehir. 46 tane tabyayla Türkiye’de en çok tabya olan bir şehir. Tabyaların yapılış sebebi ülkeyi savunmak amacıyla yapılmış olan askeri mevzilerdir. Bizde Serhat ili olmamızdan dolayı en çok tabyanın bizde olması da doğaldır. Biz tabyalar birliği adı altında bir çalışma gerçekleşti. Bu tabyalar birliği öncelikle kanlı tabyayı Kars turizmine kazandırmak amacıyla bir karar aldı ve kanlı tabyayı Harp Tarihi Müzesi olarak düzenlemek amacıyla ihale yapıldı. Kültür Turizm Bakanlığı tarafından fonlandı. Özel İdare ihalesini yaptı. Fakat bir aksaklık çıktı. Onun için biraz gecikme oldu. Aksaklık da şöyle oldu; kanlı tabyanın Harp Tarihi Müzesi yapılması için öncelikle projelerinin yapılması gerekiyordu. Bu proje ihalesinde alan firmanın çizmiş olduğu projeyi Erzurum Kültür Varlıkları Bölge Koruma Kurulu beğenmedi. Doğal olarak da onaylamadı. Onaylamayınca da ihale biraz uzun sürdü. Şu anda da aynı aşamadalar. Firma projesinin düzgün yapar kurum da projesini onaylarsa inşallah Harp Tarihi Müzesi olarak da kanlı tabyayı Kars kültürüne kazandıracağız. Şu an sadece o pürüz kaldı. Kurumun çizilen projeyi onaylaması, onayladıktan sonra diğer aşamaya geçeceğiz.”

Doğanay daha sonra şunları söyledi:

“Sarıkamış’ta bu sene yapılan en önemli şey, Sarıkamış turizm alanının kayak merkezinin Kars-Sarıkamış kış sporları merkezi yeni adıyla, bu merkezde 18 K uygulaması yapıldı. Bu uygulama, imar çalışmaları bitirildi. Sarıkamış’ın en büyük dinamitlerinden biri olan Sarıkamış şehitleri abidesi. Kültür Turizm Bakanlığından gelen bir yazıyla, Sarıkamış şehitler anıtının, Sarıkamış şehitlerinin 100’üncü yılına yetiştirilmesi talimatı doğrultusunda bize bir yazı geldi. Biz bu çalışma doğrultusunda yazı alana gidip çalışma yaptık. 669 tane kamulaştırılması gereken yer tespit ettik. Dosya halinde bunları bakanlığımıza gönderdik. Şu anda oradan da cevap bekliyoruz. Bir de Kars halkının en çok gördüğü ve en çok inandığı şey, Kars halkı artık proje görmek istemiyor. Uygulama görmek istiyor. Biz bunu da başaracağız. Bu sene bu 5225 kültürel varlıkların korunması kanunu gereği bize başvuran tescilli eser sahipleri yani şahıslardan bize başvuru sayısı 69’du. 2010 itibarıyla 69 kişi bize “Bizim evimizi restore eder misiniz?” diye başvurdu. Biz bu 69 kişinin dosyasını bakanlığa bildirdik. Bu 69 kişiden 14 tanesine proje uygulama yardımı çıktı. 14 tanesinin evini projelendireceğiz. 6 tanesinin de uygulama yardımı geldi. Yani 6 tane daha evi Kars’ta bu sene onaracağız. 2001!den 2009!a kadar 2 tane ev yapılmıştı. Biz 2009’un 6. ayından itibaren 12 ev yaptık. Yaklaşık 16 ayda. Bu senede 6 tane bize nasip oldu. 2 senede 18 ev yaptık. 2 tanede önceden yapılmıştı 20 ev. Toplam ev sayımızda 157 tanedir.

Bizim turistlere özgü materyallerimiz var. 9 çeşit. Bölgede hiçbir ilde 9 çeşit materyal yoktur. Bizde İngilizce, Rusça ve Türkçe olmak üzere 9 çeşit materyalimiz vardır. Yapbozu yeni yaptık. Bu henüz piyasaya dağıtılmadı. Biz bundan ilk etapta 500 tane bastırdık. Bunu ilköğretimlere ve ya ortaöğretimlere dağıtıp çocuklarımıza değerlerimiz hakkında bilgi edinip aynı zamanda eğlenecek ve öğrenecekler. Bu Ani’nin gravürü. Yapbozumuzun arkasında da yine tanıtım olarak İngilizce ve Türkçe tanıtım bilgileri vardır. Bunu da okullarımıza ve gelen ailevi turistlerin çocuklarına hediye edeceğiz. Çok yakında zamanda Kars’ta 24-25 Haziran’da bu da yine Kültür Turizm Bakanlığı Araştırma Genel Müdürlüğü tarafından fonlandı. 2-3 Temmuz’da Koçköyü, Koç Festivali yapıldı. Koçköyü Koç Festivaline de yine Kültür Turizm Bakanlığı araştırma Ekibi Genel Müdürlüğü tarafından fonlandı. İlimizde yapılan festivalleri de yine bakanlığımız destekliyor. Bizde gidip yerinde faydalı olduğuna dair raporlar tutup bakanlığa gönderiyoruz. Böylece ilimizde yapılan etkinlikleri de desteklemiş oluyoruz.

Ben okuyucularımıza da şunu söylemek istiyorum, ilimize, yöremize ait turizmimizi canlandıracak ve somut olmayan kültürel mirası canlandıracak, gelenek, görenek, töre neyimiz varsa bunlarla ilgili düşünmüş oldukları ne tür etkinlik varsa bize başvursunlar. Biz kesinlikle onlara yardımcı olacağız. Onlara fon sağlamaya çalışacağız. Yeter ki Kars turizmine ve Kars’ın somut olmayan kültürel mirasına hizmet etsinler.”