Tacettin DURMUŞ

Son günlerde Dünya ve Türkiye genelinde olduğu gibi çeşitli nedenlerden kaynaklı çölleşme insanlığı tehdit ederken, Kars’ın Susuz ilçesinde jeotermal sıcak su kaynakları boşa akıyor.

İlçeye bağlı köylere yakın bölgelerdeki derelerden ve gözelerden akan kaynak sular, Susuz Şelalesini beslerken, halk arasında şifalı ‘Çermik’ olarak bilinen jeotermal sıcak sudan faydalanılamıyor.

Kars’ın şirin ilçesi Susuz’un merkezinden başlayan kanyon boyunca kaynak sularının oluşturduğu çay, Kars’ Çayına oradan da Aras Nehrine akıyor. Aras Nehri de pek çok yerden geçerek Kura Nehrine karıştıktan sonra Hazar Denizine dökülüyor.

Geçmişi binlerce yıl öncesine dayanan ve Doyumlu Köyünde yüzlerce kaya resmine sahiplik eden Susuz’un, doğal ve tarihi varlıklarıyla daha fazla bilinilirliğe ihtiyacı var. Kars İl Özel İdaresi tarafından hayata geçirilen Susuz Şelalesi seyir terası ve mesire alanı ilçeyi Türkiye’ye tanıtırken, şelaleye 2 kilometre yakınlıkta olan çermik ise kaderine terk edilmiş. Sadece 2018 yılında İl Özel İdaresi tarafından çermik suyuna yol yapılmakla yetinildi. Kanyondan akan çayın hemen yanı başından kaynayan sıcak termal suyu yılar önce etrafı çevrilerek, havuz haline getirilmenin dışında el değmediği için öylece duruyor.

KANYON VE ŞELALE DOĞA TUTKUNLARININ GÖZDESİ OLABİLİR

Zirve Dağcılık Doğa Sporları Kulübü Kars Şubesi bu haftaki rotasını Susuz Kanyonu ve Susuz Şelalesine çevirdi. Şube Başkanı Alpay Korkmaz koordinasyonunda yürüyüş yapan dağcılara CHP’li Susuz Belediye Başkanı Oğuz Yantemur da eşlik etti. Dağcılar yürüyüş sırasında rota açmalarının yanı sıra 18 Eylül Dünya Temizlik Günü nedeniyle deçevre temizliği de yaptı. Kanyonda ve şelale çevresinde bulunan çöpleri toplayan dağcılar, ziyaretçileri ve yöre halkını çevreye karşı duyarlı olmaya davet etti.

BAŞKAN YANTEMUR, “SUSUZ VADİSİ PALANLI HALE GETİRİLEBİLİR“

“Yürüyüş sırasında Başkan Yantemur, dağcılara Susuz Kanyonu, çermik, Susuz Şelalesi ile ilgili olarak bilgi verdi.

Susuz Şelalesi çevresine İl Özel İdaresi tarafından sayfiye alanı ve seyir terası yapıldığını hatırlatan Yantemur, ilçenin son yıllarda yerel ve ulusal basın marifetiyle daha fazla tanınmaya başladığını söyledi. İlçenin tarihi ve doğal varlıklarının daha da tanıtılmaya değer olduğu da belirten Yantemur, gazetemize açıklamada bulundu.

Susuz Şelalesin çermiğin görülmeye değer olduğunu dikkat çeken Belediye Başkanı Oğuz Yantemur, “Aslında burası Cilavuz Vadisidir. Vadinin çok güzel bir florası var. Birçok farklı ağaç türü ve yabani meyveler var, Özellikli kuşburnu bakımından da zengin bir florası var. Turizme kazandırılacak her şey var burada. Her şey bir arada işte ağaçlar, fundalık alanlar, şelale, kaplıcanın olması, aynı zamanda küçük bir çayın buradan akıyor olması önemli zenginlilerdir. Vadi boyunca devam eden yürüyüş yolu planlı bir hale getirilebilir. Zirve Dağcılık üyesi arkadaşlarımız da önerlerde bulundular. Çay üzerinde bir kaç noktadan köprülü geçişler yapılabilir. Susuz merkezden kanyon boyu bir yürüyüş yolu yapılıp buradan şelaleye çıkış yapılabilir. Geçmişte birkaç kez bu olay denendi fakat geçişler falan da tamamlanırsa burası hem Kars’ta hem de Türkiye’de hatta dünyada tanınır olur. Tanınır olunca da bence birçok doğasever, doğa düşkünü insan buraya gelir ve görmek isteyebilir. Yukarıdan yine şelalenin alt tarafından bir yol yapılarak buraya kadar da araçlar inebilirler. Vadi boyunca yürüyüş yada işte yürüyemeyen insanlar için de yukarıdan yapılacak bir yolla kaplıcaya kadar gelinebilir. Ayrıca kaplıcanın tabi bu haliyle çok fazla insana hizmet sunacak bir durumu yok. Onu için buraya yatırım yapılarak belki biraz daha aşağıdan daha sıcak su çıkarılabilir. Çıkarılmasa bile bu haliyle havuzlar yapılarak buraya gelen insanların da halkımız şifalı olan kaplıca suyundan faydalanabilir” dedi.

KORKMAZ, “DOĞA TUTKUNLARINI ROTA AÇTIĞIMIZ SUSUZ KANYONUNDA DAVET EDİYORUZ”

Zirve Dağcılık Doğa Sporları Kulübü Kars Şubesi Başkanı Alpay Korkmaz da açıklamasında; 20 kişilik ekiple Susuz Vadisinde doğa yürüyüşü yaptıklarını söyledi.

Ülke genelindeki ve Kars’ta ki tüm doğa tutkunlarını Susuz Kanyonunda yürüyüş yapmaya davet ettiklerini de söyleyen Korkmaz, “Bugün Kars Zirve Dağcılık Kars Şubesi olarak Susuz Vadisinde, bu güzel destinasyona bir yürüyüş planladık. Elimizden geldiğince memleketimizi tanıtmak istiyoruz. Buna benzer güzel destinasyon yani turistik alanları derleyip bunların rotalarını açmaya çalışıyoruz. Sağ olsun Belediye Başkanımız bizi bugün misafir etti. Tabi bizim hepimizin tek bir amacı var o da memleketimizi daha ileriye taşımak ve daha güzel bir noktaya getirmektir. Bizim yurt dışındaki deneyimlerimizden de gördüğümüz şelalelerin Susuz Şelalesinden hiçbir farkı yok. Hatta Susuz Şelalesinin florası, iklimi ve var olan farklı özellikleri daha fazladır. Benim düşüncem şu. Başkanımla da bunu paylaştım. Sadece bizim burayı tanıtmamız gerekiyor. Çünkü Kars’ı gelip ziyaret eden, Çıldır’a giden, Ani Harabelerini görmek isteyen insanlar Susuz Şelalesini ve Şeytan Kalesini de görmek istiyor. Fakat Susuz Şelalesi ne yazık ki sadece balkondan ibaret bir hale gelmiş. Sağolsun devletimiz orada güzel yatırımlar yaptı. Dünyadaki ve Türkiye’deki tüm doğaseveler yeni keşifler yapmak istiyor. Kars’a gelen her kes sıkılmadan bu şekilde vadileri gezmesini istiyor. Bölgenin halkımıza faydalı olmasını istiyoruz. Aynı zamanda ekonomisi canlansın istiyoruz. Biz bugün Zirve Dağcılık Kars olarak 20’ye yakın arkadaşımızla çok güzel bir faaliyet yaptık. Şimdi de Susuz Şelalesine gideceğiz.” Diye konuştu.

ŞENGÜL, “ÇERMİK 4.700 MİLİGRAMLIK BİR MİNERALE SAHİP”

Susuz Beleyesi ve Fen İşleri Müdürü mühendisi Abdürrahim Şengül de Vadide bulunan çermiğin bir litre sodaya göre 4.700 miligram minerale sahip olduğunu söyledi.

Çermiğin sıcaklığının yüzeyde 23 derece olduğunu da belirten Şengül, “İlçemizin jeotermal kaynak suyu bulunmakta. Vatandaşlar yıllardan beri çermik suyu olarak anılıyor burası ve bunu kullanmaktalar. Sağlık açısından faydalı olduğunu söylüyorlar. Eklem rahatsızlıkları olanlar kaplıca içerisine gelip kendilerine şifa haline gelebilecek halde kullanıyorlar. Normalde şu anda yapılan testlerde 4.700 miligramlık bir minerale sahip bir jeotermal kaynak suyumuz var. Yapılan ölçümler ve sondajlar sonucunda, 40 – 45 derecelik sıcaklığa ulaşılabilineceği söyleniyor ve bu bir kaplıca için yeterince bir sıcaklık olduğu söylendi İller Bankası aracılığıyla. Normalde bir maden suyunun bir litresinde bir miligramlık bir minerale ihtiyacı varken, bizim maden suyumuz, kaplıcamız 4.700 miligramlık bir minerale sahip. Bir maden suyu olarak, soda olarak rahatlıkla kullanılabilecek özelliklere sahiptir. Tabi finansman olarak eksiğimiz var. Maddi açıdan güçlü bir durumda olsak bunu rahatlıkla çıkartabiliriz. Tabi maliyeti yüksek. Bu kaplıcanın hem vatandaşın kullanımı için hem de ilçemizin yararına kullanılabilmesi için finansmana ihtiyaç duymaktayız. Zaten normalde yapılan ölçümlerde şu anda yüzeyde 22- 23 derece sıcaklığa sahiptir. Sondajla derine indiğimizde rahatlıkla kaplıca olarak kullanılabilecek durumdadır. Bu sular hem jeotermal sıcak kaynak suyu olarak hem tarımda kullanılabilir, hem ilçemizin eski hamamında kullanılabilir. Sıcak su olarak ısıtma sisteminde ve sağlık sisteminde de kullanılabilir. Yeter ki finansman olsun” şeklinde açıklamada bulundu.